Yan Flüt
Yan flüt, yanlamasına paralel bir pozisyonda tutulumu sağlanarak çalınan nefesli müzik aletleri grubuna dahil edilen baş, gövde ve kuyruk gibi üç ana bölüme sahip olan bir çalgı aletidir. Bu enstrümanın çalınması ve dinlenmesi insanlar da farklı hisler uyandırmaktadır. Genel olarak adlandırmalarda flüt şeklinde nitelendirilmelerine karşın yanlış anlam ve adlandırmaların olmaması için yan flüt denilmektedir. Yan flütler icat edildikleri ilk zamanlarda abanoz ağaçlarından yapılmakta iken değişen zaman gelişen teknoloji ile birlikte altın, krom, gümüş, bakır, nikel gibi vb. metal ham madde seçenekleri ile yaygın olarak üretilmektedirler. Bunların arasında altın ile gümüş en değerli olan seçeneklerdir. Yan flütler standart olarak 67 cm boy uzunluğu ve 1,9 cm iç çap özelliği ile üretilmektedirler. Bu nefesli dilsiz müzik aletini baş kısmı konik bir yapı formunda iken, orta ve uç bölümünde bulunan kısımlar silindirik bir teknikte boru şeklindedir. Bu aletlerin gövde ve kuyruk bölümlerinde perde olarak isimlendirilen ezgilerin seslerin ortaya çıkmasına yarayan performansı gerçekleştiren uzaklık ve çapları birbirinden farklı olan delik yapıları bulunmaktadır.
Yan flütün M.Ö. 900 yılında Çin’de kullanıldığı bilinmekle birlikte, günümüzde batı müziğinde ağırlıklı olarak tercih edilen flüt türü olarak öne çıkmaktadır. Bu flütün gelişimsel sürecine baktığımızda 12. yüzyıl da Avrupa’da Almanca konuşulan bölgelerde yoğunluklu olarak kullanıldığı ve askeri bandolarda oldukça önemli olduğu ve kullanım alanı bulduğu bilinmektedir. Zamanla 16. ve 17. yüzyıllarda oda müziğinde de kullanımı gerçekleştirilerek böylelikle müzik aletleri içerisinde bir dönüşüm sürecine girmiştir. Kademeli şekildeki eklemelerle beraber yan flüte tuş eklemesi yapılarak bu enstrümanların orkestralarda yerini alması sağlanmış ve eserlerde kullanılmaya başlanmıştır. Tarihsel süreçte 1800’lü yıllarda dört tuşa sahip flüt yaygın olarak kullanım imkanı bulurken, sekiz tuşa sahip olan flüt türü de geliştirilmiştir. Yine flüt icrası yapan Alman Tehobald Boehm tarafından 1832 yılında ses özellikleri bilgisi ile ayrıca beceri ve tecrübelerini de birleştirerek şuan günümüzde kullanım alanı bulan modern flüt olarak adlandırılan yan flütün değişmesine ve gelişmesine katkı sağlamıştır. Yan flütler sonraki süreçlerde bando ve orkestraların vazgeçilmezleri haline gelmişlerdir. Bu enstrümanın gür ve canlı tını özellikleri, parlak olarak adlandırılan sesi, atik tarzdaki ses hareketlerini icra edebilme özellikleri farklı melodilerin ses icrası çalışmaları oldukça etkileyicidir. Yan flütlerin icrasında toplumlardaki mutluluklar, sevinç gösterileri, zafer kutlamaları, aşk, sevgi ve kuş cıvıltıları gibi durum ve duyguları güzel bir şekilde anlatmaya yarayan enstrümanlar arasındadır diyebiliriz.
Türkiye’mizde, ‘’Sihirli Flüt’’ ismi ile adlandırılmış olan Türk virtüöz ‘’Şefika Kutluer’’ öne çıkarken; Dünya’daki önemli flüt virtüözlerinden biri olan ‘’Altın Flütlü Adam’’ adıyla isimlendirilmiş Sir James Galway öne çıkmaktadır. Yan flütlerin çeşitlerini incelediğimizde boyu yaklaşık 30 cm olan küçük boyuttaki türüne ‘’Pikolo’’ denilmekte iken pikolonun boyuna olan olan benzeri türüne ise ‘’Fifre’’ adı verilmektedir. Günümüz de alto ve bas özelliklerinde yan flütün çeşitleri mevcuttur. En kalın sesi portenin alt bölümüne çizilmiş olan ‘’do’’ notası olmakta ve bundan dolayı "do flüt" olarak adlandırılmakta ve bilinmektedir. Genel nitelendirmelerde ses seviyesi üç oktav olarak bilinmektedir. Nefesli çalgı aletleri grubunda, bakır nefesliler ve ağaç nefesliler şeklinde olan sınıflandırma ölçütlerinde metalden yapılmış olmasına rağmen teknik ve yapım özellikleri ve üfleme seçenekleri ile ağaç nefesliler grubunda da kendisine yer bulmaktadır. Yan flüt çift, tek, kurbağa dili tekniği ve üç dil kullanımı gibi kullanımlarla diotanik ezgiler, arpejler, kromatik ve gösterişli pasajlar gibi birbirinden farklı tekniklerde hızlı ve yavaş tempo seçeneklerinde çalınabilmektedirler.
Yan Flüt Fiyatları
Yan flüt fiyatları, genel olarak incelendiğinde farklı marka ve model bazında yapı ve teknik özellikler, ham madde özellikleri, el işçiliği varyasyonları ve üretim kalitelerine göre çeşitlilikler göstermekte ve bu minvalde fiyatlandırılmaktadırlar. Altın, gümüş, krom, nikel, ahşap ve bakır gibi metal maden ve alaşımlar ile üretimi sağlanan flütler bu yapılarda da farklı fiyatlandırılmaktadırlar. Bu madenler arasında üst seviye fiyat olarak adlandırılan altın ve gümüş gibi seçenekler bulunurken farklı bütçelere hitap edebilecek flüt modelleri de mevcut bulunmaktadırlar. Farklı yapı ve teknik özellikler ile, her aşamasıyla kendi üretimini gerçekleştiren markalar bulunurken bunların yanında flütün belirli bölümlerini üretip farklı kısımlarını tedarik yoluyla gerçekleştiren birçok markalarda bulunmaktadır. Fiyat aralıkları üretimini gerçekleştiren üreticilerin maliyetlerine ve kâr oranlarına göre farklılıklar göstermektedirler. Yan flüt konusunda ihtiyaçlara karşılık verecek seviyede, kullanım alan ve amaçlarınıza göre olan flütleri bütçenize uygun olacak şekilde temin edebilirsiniz.